Αξιολόγηση: ****
Έχουμε συνηθίσει να συσχετίζουμε παραδοσιακά το κινούμενο σχέδιο με την παιδική ταινία, ποιοι είναι όμως άραγε οι λόγοι που οδηγούν έναν σκηνοθέτη που απευθύνεται στο ενήλικο κοινό να επιλέξει το κινούμενο σχέδιο και όχι τη συμβατική κινηματογράφηση με πραγματικούς ηθοποιούς; Μια πρώτη απάντηση είναι ίσως το κόστος. Όταν το θέμα και το σενάριο της ταινίας προβλέπουν εξωπραγματικά τοπία, φαντασμαγορικά θεάματα, έντονη δράση και καταστροφές, το κινούμενο σχέδιο προκύπτει συχνά όχι μόνο σαν η πιο φθηνή, αλλά και ως η μόνη εφικτή λύση. Αυτή όμως είναι μια αμιγώς πραγματιστική λογική. Υπάρχουν άραγε και καθαρά καλλιτεχνικοί λόγοι;
Αναρωτιόμαστε, γιατί η ταινία που σας προτείνουμε σήμερα, η εξαιρετική «Τσίκο και Ρίτα» θα μπορούσε, έστω και με κάποιες δυσκολίες που αφορούν κυρίως στην αναπαράσταση εποχής, να γυριστεί και με ηθοποιούς. Πρόκειται για την ιστορία του μεγάλου έρωτα δυο Κουβανών μουσικών, του πιανίστα και συνθέτη Τσίκο και της τραγουδίστριας Ρίτα.
Οι δυο τους θα γνωριστούν και θα πρωτοερωτευτούν νέοι στην παλλόμενη Αβάνα του 1948, θα ξανασυναντηθούν στη Νέα Υόρκη, όπου θα επιχειρήσουν να κατακτήσουν το δικό τους Αμερικάνικο Όνειρο, για να συνεχίσουν στο Λας Βέγκας, στο Παρίσι, και πάλι πίσω στην Αβάνα, που βρίσκεται πλέον υπό το επαναστατικό καθεστώς του Φιντέλ Κάστρο. Πρόκειται για μια ερωτική ιστορία γεμάτη σκαμπανεβάσματα και μουσική. Την τζαζ μουσική όπως μόνο στην Κούβα μπόρεσαν να μετεξελίξουν μπολιάζοντάς την με στοιχεία λάτιν και άφρο, για να δημιουργήσουν αυτό το τόσο εκρηκτικό και ρυθμικό μίγμα που εξακολουθεί να γοητεύει εξίσου και στις μέρες μας. Στην περίπτωση αυτή λοιπόν το κινούμενο σχέδιο κατέχει στρατηγική σημασία στην προσπάθεια των δημιουργών να εκμεταλλευτούν μια σειρά στοιχείων: το πρώτο είναι το συναίσθημα της νοσταλγίας. Και η βαθύτερη νοσταλγία δεν γεννάται παρά μόνο για το φανταστικό, γι’ αυτό που δεν υπήρξε ποτέ παρά μόνο στη φαντασία μας.
Είναι λοιπόν σημαντικό να κατασκευαστούν αστικά τοπία, ιδιαίτερα η Αβάνα και η Νέα Υόρκη, αλλά και εσωτερικοί χώροι, νυχτερινά κλαμπ, μπαρ, κρεβατοκάμαρες με τη σχηματικότητα και τη μυθοποιητική δύναμη που μόνο το κινούμενο σχέδιο διαθέτει. Αυτή η μυθοποιητική δύναμη του κινούμενου σχεδίου αποτελεί το δυνατό χαρτί και για την πληρέστερη εκμετάλλευση του ερωτικού στοιχείου. Ο ισόβιος έρωτας, ο έρωτας που περνά από χίλια κύματα μα ποτέ δεν σβήνει, έχει ανάγκη τον μύθο, τη σχηματικότητα, την εξιδανίκευση και την αφαίρεση που μόνο το κινούμενο σχέδιο μπορεί να προσφέρει. Τρίτος λόγος που μπορούμε να σκεφτούμε είναι ο εκρηκτικός συνδυασμός με τη μουσική. Χρώματα και σχήματα δημιουργούν ένα απολύτως αρμονικό μίγμα με τη μουσική με διαλεκτικό αποτέλεσμα μια οπτικοακουστική πανδαισία που μεγιστοποιεί την συγκινησιακή επίδραση στον θεατή.
Για την μουσική θα πρέπει να προσθέσουμε πως είναι εξαιρετική, ακούγονται ορισμένα γνωστά κομμάτια, αλλά τα περισσότερα είναι γραμμένα ειδικά για την ταινία από τον εξαιρετικό Κουβανό μουσικό Μπέπο Βαλντέζ, ο οποίος είχε πρωταγωνιστήσει και στο προηγούμενο έργο του σκηνοθέτη Φερνάντο Τρουέμπα, το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «Calle 54», το οποίο σας προτείνουμε ως συμπλήρωμα. Για τους φίλους της τζαζ και της κουβανέζικης μουσικής, για τους φίλους της Αβάνας, αλλά και της Νέας Υόρκης, για τους φίλους των κινουμένων σχεδίων για ενηλίκους, αλλά και για τους φίλους των παντοτινών ερωτικών ιστοριών, αυτή είναι μια ταινία που θα είναι κρίμα να χάσετε. Έμεινε απ’ έξω κανείς;
Άγγελος Γιάννου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου